Hukukun Tanımı Nedir?

Hukuk kavramını, doğasını oluşturan iki temel öğeyi de kullanarak tanımlayabilmek

Hukuk bilimiyle ilgili eserlere, özellikle hukuk hakkında temel bilgiler veren kitaplara baktığımız zaman, hukukun çeşitli biçimlerde tanımlanmakta olduğunu görürüz. Ancak, hukukun böyle çeşitli biçimlerde tanımlanmakta olmasına bakarak hukukçuların hukukun ne olduğu hususunda henüz bir anlaşmaya varamamış oldukları sonucunu çıkarmak hiç de doğru olmaz; çünkü hukuk, herkes-özellikle her hukukçu- için aynı şeydir. Farklı olan, hukukçuların aynı şeyi kendi açılarından değişik biçimlerde ifade etmeleridir. Nitekim aşağıya örnek olarak aldığımız çeşitli tanımlar, bu görüşümüzü desteklemektedir. Bir görüşe göre “hukuk, toplumu düzen altına alan ve Devlet yaptırımı ile kuvvetlendirilmiş bulunan kuralların bütünüdür”. Diğer bir görüşe göre “hukuk, toplum hayatında kişilerin birbirleriyle ve toplumla olan ilişkilerini düzenleyen ve uyulması kamu kudreti ile desteklenmiş bulunan sosyal kurallar bütünüdür”.

Üçüncü bir görüş ise hukuku, “Toplum halinde yaşayan kişilerin sosyal bakımdan önemli olan davranışlarını düzenleyen, ortak hayatın huzur, sükun ve karşılıklı güven içinde akışını sağlayan emir ve yasaklardan oluşmuş sosyal davranış kurallarının tümü” olarak tanımlamaktadır.

Görüldüğü gibi, örnek olarak yukarıya aldığımız tanımlar, ifade biçimleri bakımından birbirinden az çok farklıdır. Fakat bütün bu tanımlarda belirtilmek istenilen aynı şeydir. O da, hukukun sosyal hayatı düzenleyen kuralların maddi bir yaptırıma (müeyyideye) bağlanmış olanlarından ibaret bulunduğudur. Ancak hukuk, sosyal hayatı düzenleyen kurallardan sadece birisidir. Hukuk kurallarının yanında aynı amaca yönelmiş olan başka kurallar da vardır. Gerçekten din kuralları, ahlak kuralları, görgü kuralları hep sosyal hayatı düzen altına almaya çalışan kurallardır.